Wulkany w Hiszpanii

Wybuch wulkanu Cumbre Vieja na Wyspach Kanaryjskich i Etna na Sycylii spowodował wielkie poruszenie i zainteresownaie wśród wielu ludzi. Pomyślałam sobie, że to dobry pomysł, aby przyjrzeć się bliżej wulkanom na terenie Hiszpanii. Część z nich wciąż jest aktywna, natomiast są i takie, które dawno wygasły i zwiedzając Hiszpanię, być może nie zdajesz sobie sprawy, że jesteś obok starego wulkanu.

Ile wulkanów jest w Hiszpanii?

Ilość wulkanów w na terenie Hiszpanii na pewno Was zaskoczy. W Hiszpanii jest ponad setka wulkanów czynnych i drzemiących. Prawie połowa z nich znajduje się na Wyspach Kanaryjskich. Ponad 1000 kolejnych wulkanów są to wulkany, które dawno wygasły i są w trakcie procesu erozji.

Czynne wulkany na terenie Hiszpanii

Wulkan uznaje się za czynny jeśli jest w trakcie erupcji lub w przeciągu ostatnich kilkuset lat przejawiał swoją aktywność poprzez wydzielanie ciepłych gazów, pyłu, czy też poprzez wywoływanie trzęsień ziemi.

Wyspy Kanaryjskie to miejsce gdzie występuje najwięcej aktywnych wulkanów na terenie Hiszpanii. To właśnie tutaj występuje największe ryzyko erupcji.

• Teide. Najwyższa góra Hiszpanii (3715 metrów n.p.m.) Teide położony jest na Teneryfie i co roku odwiedza go trzy miliony osób. Jego powstawanie rozpoczęło się 170.000 lat temu, a ostatnia erupcja miała miejsce w 1909 roku. W 2004 odnotowano około 200 małych trzęsień ziemi, co wzbudziło zainteresowanie naukowców. Teide jest uznawany za jeden z bardziej niebezpiecznych wulkanów na świecie. Jego geologia podobna jest do takich wulkanów jak Etna czy Wezuwiusz.
• Tagoro. W miejscowości La Restinga na wyspie El Hierro w październiku 2011 roku wybuchł podwodny wulkan, którego erupcja trwała do marca 2012 roku. Naukowcy monitorują wulkan na bieżąco, obawiając się, że może on wrócić do życia z większą siłą.
• Teneguía. Wulkan znajduje się na wyspie La Palma, poniżej 1000 metrów nad poziomem morza. 27 października 1971 r. rozpoczęła się erupcja tego wulkanu, która trwała do 28 listopada tego samego roku.
• Cumbre Vieja. W południowej części wyspy La Palma znajduje się pasmo wulkaniczne Cumbre Vieja, które ostatnio wybuchło 19 września 2021 roku.
• San Juanma. Znajduje się w prowincji Santa Cruz de Tenerife, na wyspie La Palma. Ostatni wybuch miał miejsce w 1949 roku. Rezultatem tej erupcji jest Cueva de las Palomas, niedawno przemianowana na Kanał Wulkaniczny Todoque.

Drzemiące wulkany na terenie Hiszpanii

Wulkan drzemiący czy też wulkan uśpiony to taki, kóry od kilkuset czy kilku tysięcy lat nie przejawiał aktywności, ale w każdej chwili może się przebudzić. Najczęściej takie wulkany wypszuszają do atmosfery co jakiś czas tzw. gazy zimne, których nie sposób dostrzec i mogą je zarejestrować jedynie odpowiednie sprzęty geologiczne. Najwięcej wulkanów uśpionych znajduje się na Wyspach Kanaryjskich, ale także w prowincji La Garrotxa (Girona), w prowincji Castellon, Cuidad Real, Walencji czy też w Almerii (Cabo de Gata).

• Enmedio. Wulkan o średnicy prawie trzech kilometrów, który obecnie nie wykazuje żadnej aktywności erupcyjnej, znajduje się pod oceanem między wyspami Teneryfa i Gran Canaria. 500 metrów na południowy zachód od głównego stożka wulkanu Enmedio znajdują się dwa drugorzędne stożki o wysokości nieprzekraczającej 100 metrów nad dnem morskim. Obecność tego wulkanu wykrył pod koniec lat osiemdziesiątych niemiecki statek oceanograficzny Meteor.
• Pico Viejo (3100 metrów n.p.m.) to wulkan położony na Teneryfie i wraz z Teide są jedynymi dwoma górami kanaryjskimi, które przekraczają 3000 metrów wysokości. W 1798 Pico Viejo wybuchł, powodując jedną z historycznych erupcji na Teneryfie. Materiał wulkaniczny był wyrzucany aż przez trzy miesiące.
• Region Garrotxa, w północno-wschodniej Hiszpanii, jest domem dla 40 uśpionych wulkanów wśród których znajdują się wulkan Santa Margarida, którego ostatnia erupcja miała miejsce 11.000 lat temu. Wulkan Croscat, który jest jednym z najmłodszych na Półwyspie: jego pierwsza erupcja miała miejsce 17.000 lat temu, a druga 11.500 lat temu. Ponadto w centrum miasta Olot znajduje się Montsacopa, który ma krater o średnicy 120 metrów.
• Campo de la Calatrava w pobliżu Ciudad Real. Aktywność związaną z wydzielaniem gazów zarejestrowano w wulkanie ostatnim razem między XVI a XVIII wiekiem. W wulkanicznych kraterach ulokowane są miasteczka, a wielu ich mieszkańców nie ma pojęcia, że ​​żyją wewnątrz wulkanu… 23 lutego 2015 r. w odległości 110 km od wulkanu miało miejsce trzęsienie ziemi o sile 5-ciu stopni w skali Richtera. Czy wulkan pomału się przebudza?

Nieczynne i wygasłe wulkany w Hiszpanii

Gdzie znajdują się dawno wygasłe wulkany w Hiszpanii?

• Cabo de Gata, Almeria. Cały obszar na południowy wschód od Murcji jest terenem wulkanicznym. Są to wulkany powstałe między 8 a 14 milionów lat temu. Geolodzy twierdzą, że wulkany z Cabo de Gata już się nie przebudzą, ale pozostałości po historycznych erupcajch w tych okolicach urzekają pięknem niejednego turystę.
• Islas Columbretes, Castellon. Wyspy położone niedaleko Castellon również są pozostałością po wygasłym wulkanie. Szacuje się, że jego ostatnia erupcja miała miejsce ponad 300.000 lat temu. Wprawdzie wulkany tworzące wyspy już się nie przebudzą, ale za to pozostawiły piękny podwodny krajobraz, który można zwiedzić nurkując.
• Cofrentes, Walencja. To jest dość nietypowy wulkan, ponieważ nie wiadomo czy zakwalifikować go jako wygasły czy drzemiący. Ostatnią erupcję zanotowano ponad 10.000 lat temu. Problem jest w tym, że 15km w głąb ziemi znajduje się jaskinia pomagmowa, która do tej pory wydziela gazy do źródeł wodnych w uzdrowisku Hervideros. Takie naturalne jacuzzi.

Ciekawostki o wulkanach w Hiszpanii

• Na Teide znajduje się bunkier o nazwie Santa Ursula. Pozostałość po II wojnie światowej. Można go zwiedzać, a z zewnątrz znajdują się dwa porośnięte roślinnością gniazda karabinów maszynowych.
• Najkrótsza erupcja wulkanu na Wyspach Kanaryjskich trwała od 26 października do 18 listopada 1971 roku. Wybuch dotyczył wulkanu Teneguía na wyspie La Palma.
• W pobliżu wulkanu Cofrentes (Walencja) usytuowana jest elektrownia atomowa.
• W kraterze wygasłego wulkanu Garrinada znajduje się Kościół św. Franciszka.
• Góra Tibidabo obok Barcelony (najlepszy punkt widokowy na to miasto) to również jest wygasły wulkan.
• Na Lanzarote znajduje się jeden z najdłuższych kanałów wulkanicznych na świecie (mierzy prawie 7 km). Znajduje się na północ od wyspy i powstał po wybuchu wulkanu Corona. Jego końcowa część o długości co najmniej 1,5 km jest zanurzona pod wodą, tworząc najdłuższy podwodny tunel na świecie (Tunel Atlantydy).
• Cień Teide to największy na świecie cień rzucany na morze. Najlepiej podziwiać zjawisko z samego szczytu wulkanu. Ciekawostką jest to, że mimo, że góra nie jest idealnym stożkiem to jej cień przypomina idealny trójkąt.